Nếu bạn muốn chia sẻ những trải nghiệm về đất nước, con người, cuộc sống ở Nhật; hãy gửi tới chuyên mục “Tôi kể bạn nghe về nước Nhật” được đăng tải tối thử Bảy hàng tuần trên iSenpai qua địa chi contact.isenpai@gmail.com.
Những ngày tháng Ba sáu năm về trước, tin về nước Nhật chiếm toàn bộ mặt báo và truyền hình. Lần đầu tiên tôi nghe thấy những cái tên như Sendai, Fukushima khi người ta nhắc đến nước Nhật mà không phải là Tokyo hay Kyoto. Thảm hoạ động đất sóng thần năm ấy để lại trong tôi những ký ức sâu sắc. Không phải là cảnh tượng nhà cửa, đường xá, công trường bị huỷ hoại trong tích tắc, thứ tôi ấn tượng hơn là cách người Nhật đứng dậy sau gian khó. Những con đường bị phá hỏng tan nát được thông xe nhanh đến bất ngờ, những hàng người ngay ngắn xếp hàng nhận đồ cứu trợ. Sự bình thản đó với tôi thật khó tin. Nhờ thế mà tôi không thay đổi quyết định sẽ sang Nhật vào tháng Tư mặc cho những lời cảnh báo về thiên tai và ảnh hưởng có thể còn sót lại của vùng phóng xạ.
Một trong những chủ đề tôi nói chuyện với những người bạn Nhật nhiều nhất là về thảm hoa lịch sử này. Khi tôi nói với một cậu bạn cũng chỗ làm thêm về sự thán phục của mình trước sự điềm tĩnh của người Nhật trong thảm họa năm ấy cậu ta chỉ cười cười nói: “Tao cũng không biết là chuyện đó có gì đặc biệt. Với bọn tao thì đó chỉ là cách hành xử thông thường, nếu không làm thế thì cũng chẳng biết làm gì khác nữa.” Một cô bạn trong câu lạc bộ của tôi quê ở Sendai, gần tâm chấn của vụ động đất năm ấy. Một năm cô ấy về nhà hai lần. Tôi hỏi đùa ở Sendai có lo phóng xạ không, có muốn chuyển sang nơi khác sống không? Cô bạn tôi nói có sợ cũng chẳng giải quyết được gì, chuyển đi nơi khác sống cũng chưa chắc đã hạnh phúc và an toàn hơn. Nghĩ cũng phải, hàng ngày Tokyo vẫn có những người nhảy xuống đường tàu tự sát mà đâu cần phóng xạ, hàng ngày ở Việt Nam vẫn có những người qua đời vì tai nạn giao thông mà đâu cần động đất.
Sau những giờ học và những cuộc nói chuyện về văn hóa Nhật, tôi nhận thấy ảnh hưởng sâu sắc của Thiền tông tới văn hóa Nhật. Thiền tông nói về sự vô thường của tự nhiên, lý tưởng samurai của Nhật dưới sự ảnh hưởng của Thiền cũng coi lẽ sống chết là vô thường. Có thể điều này đã ăn sâu vào tâm trí người Nhật khiến họ có một thái độ bình thản trước những thay đổi vô thường của nhân sinh chăng?
Có một bộ phim tài liệu được đề cừ giải Oscar mà bạn nên xem có tên là “The Tsunami and the Cherry Blossom”. Bộ phim 39 phút kể vềtrận động đất và sóng thần đã hủy diệt vùng Đông Bắc năm ấy. Đoạn đầu bộ phim tái hiện lại những hình ảnh về thảm họa kép hủy diệt mọi thứ còn đoạn sau miêu tả cảnh những cây hoa anh đào nở hoa trên những đống đổ nát và sự chuẩn bị của những người sống sót sau thảm họa cho mùa xuân đang tới. Thiên tai có thể tạo ra sự hủy diệt nhưng thiên nhiên và con người vẫn sẽ tiếp tục sự sống ngay cả trên những miền đất chết.
Động đất ở Nhật đã thành đặc sản, nước Nhật sẽ vẫn đứng vững sau mỗi vết thương. Vì ngày ngày mặt trời vẫn mọc trên cao và sau động đất thì hoa vẫn nở, đẹp rực rỡ trong những đống hoang tàn.
Hibiki
Hình ảnh lấy từ bộ phim “The Tsunami and the Cherry Blossom”