Nhật Bản có rất nhiều các lễ hội diễn ra quanh năm nhưng mùa lễ hội cao điểm và độc đáo nhất là mùa hè từ tháng 7 đến tháng 9. Không chỉ dừng lại ở những lễ hội truyền thống, mà mùa hè ở Nhật còn là mùa của những giá trị hiện đại – những lễ hội âm nhạc như Fuji Rock, các show nhảy múa mang âm hưởng quốc tế (ví dụ như các lễ hội samba và hula), cũng như các sự kiện văn hóa pop, điển hình là các chuyên mục gặp mặt và chào hỏi với các nhân vật nổi tiếng của trẻ em và sự bùng nổ nhảy múa Pikachu tại Yokohama. Mặc dù vậy, trong bài viết này sẽ chỉ tập trung vào các lễ hội mùa hè điển hình của Nhật Bản.
Tại sao lại có rất nhiều các sự kiện mùa hè?
Theo giáo lý của Phật giáo, Obon đề cập tới quãng thời gian khi mà những người đã chết trở lại với thế giới sống. Trong thời gian ấy, để tưởng nhớ tới người đã chết, thì người ta sẽ tới thăm nhà tổ của họ, làm sạch các ngôi mộ và cúng bái cho người thân. Lễ hội Obon rơi vào mùa hè và năm nay là từ ngày 13 tới 15 tháng 8.
Các truyền thống của lễ hội mùa hè như Bon Odori (điệu nhảy Bon) và lễ hội pháo hoa được bắt nguồn từ Obon, chúng mang ý nghĩa chào đón và tưởng nhớ tới người đã chết khi họ có chuyến thăm ngắn tới thế giới của chúng ta, và sau đó, các lễ hội pháo hoa được tổ chức để đưa tiễn các linh hồn người chết. Tuy nhiên, ngày nay, với rất nhiều những người Nhật Bản theo Phật giáo trên danh nghĩa, các lễ hội mùa hè có xu hướng ít thờ cúng tổ tiên hơn, mà là thiên về tạo ra niềm vui theo một cách cổ điển.
Mặc dù vậy, tại một số khu vực và tôn giáo, bạn sẽ thấy những lễ kỉ niệm Obon nặng về vấn đề tôn vinh người đã khuất. Một vài ví dụ đó là lễ hội Toro Nagashi trang trọng, một lễ tưởng niệm mà những chiếc đèn lồng đại diện cho ánh sáng chỉ đường cho người chết sẽ được thả trôi theo các dòng sông (Asakusa sẽ quan sát lễ tưởng niệm này vào ngày 11 tháng 8), và lễ hội Shoro Nagashi ở Nagashi vào ngày 15 tháng 8, có lẽ là mang tính chất lễ hội nhiều hơn và ồn ào hơn, nhưng vẫn tôn vinh những người thân yêu đã qua đời.
Ngoài ra, theo truyền thống Obon, phần lớn các công ty sẽ cho nhân viên của mình được nghỉ 4 ngày vào mùa hè. Nhiều người sẽ tận dụng những ngày nghỉ ít ỏi này để đi nghỉ mát hoặc đơn giản chỉ là nghỉ ngơi thư giãn. Học sinh cũng có một khoảng thời gian thư giãn sau những căng thẳng học tập vào thời gian này, vì vậy đây là khoảng thời điểm thích hợp để tổ chức một kỳ nghỉ dành cho cả gia đình. Mặc dù chỉ là một kỳ nghỉ ngắn ngày, nhưng không khó để thấy tại sao những người tổ chức sự kiện lại bận rộn đến vậy.
Mặc gì tại các lễ hội mùa hè truyền thống Nhật Bản?
Các lễ hội không có một quy định về trang phục nào cả, vậy nên bạn có thể thoải mái trình diễn các bộ trang phục bình thường. Nhưng nếu bạn muốn làm điều mà rất nhiều người Nhật khác đang làm, thì có thể mặc yukata – một bộ kimono điển hình được ăn diện bởi những người phụ nữ, đàn ông, trẻ nhỏ và tương tự như thế vào mùa hè. Những bộ trang phục ấy được làm từ nguyên liệu cotton nhẹ và mỏng hơn các bộ kimono bình thường, nên bạn có thể sẽ thấy thoáng mát và thoải mái hơn các bộ trang phục thông thường.
Nếu bạn muốn mua một bộ để giữ lại, thì không khó để tìm được 1 bộ yukata giảm giá, bởi vì phần lớn các cửa hàng đều có một khu đặc biệt dành cho loại trang phục này vào mùa hè. Uniqlo thậm chí còn có một vài set yukata khá rẻ, bao gồm (yukata, dải lưng thêu, thắt lưng/ khăn thắt lưng và koshi-himo, những chiếc khăn thắt lưng mỏng hơn dùng để thắt yukata ở dưới ngực và ở lưng) với rất nhiều thiết kế hấp dẫn, nhiều màu sắc mà không quá 8,000 yên. Tuy nhiên các bộ yukata của họ chỉ dành cho phụ nữ và trẻ nhỏ.
Đừng quên hoàn thiện bộ đồ của bạn với geta (những đôi dép sandal truyền thống Nhật Bản), một chiếc túi dây rút được gọi là kinchaku, và một chiếc quạt (bạn có thể lựa chọn giữa sensu – một chiếc quạt gấp – hoặc chiếc quạt không thể gấp lại được – uchiwa). Các quý cô có lẽ sẽ muốn thêm một món phụ kiện hình hoa cài trên tóc.
Nếu gặp khó khăn trong vấn đề mặc các bộ trang phục yukata, thì bạn có thể tham khảo một vài video hướng dẫn trên Youtube, hoặc nếu vẫn chưa được, thì có thể tới các tiệm làm tóc để thuê họ làm giúp. Còn nếu không có yukata cho riêng mình hoặc bạn không có ý định mua chúng, thì bạn có thể thuê 1 bộ yukata trong vòng 1 ngày.
Các màn trình diễn, âm thanh, hương thơm và mùi vị…
Bon Odori và pháo hoa là các hoạt động rõ rệt của mùa hè, vì vậy mà hầu hết các lễ hội (nhưng không phải tất cả) đều có ít nhất một hoạt động trong số chúng. Các lễ hội pháo hoa có xu hướng kết hợp với âm nhạc mang tới cho du khách một show diễn hoàn chỉnh. Và các buổi trình diễn thường rất là rất đông, đặc biệt là các sự kiện lớn như là Lễ hội pháo hoa Sumidagawa, vì vậy mà bạn nên tham khảo bài viết hướng dẫn về các lễ hội pháo hoa ở Tokyo để tìm hiểu thêm về việc làm sao để chiếm được một địa điểm đẹp để ngắm pháo hoa.
Còn đối với Bon Odori, đừng ngại ngùng mà không tham gia. Các bước nhảy ở đây thường khá là đơn giản, ngay cả nếu bạn là một người lóng ngóng, thì cũng chỉ cần tham gia vào vòng tròn người xung quanh yagura (bục dàn nhạc) và làm theo họ. Đừng lo lắng nếu những bước nhảy của mình không đồng bộ hoặc bị sai, bởi sự tham gia của một du khách nước ngoài thôi đã khiến những người già ở đây rất vui mừng rồi!
Bên cạnh Bon Odori và pháo hoa, các gian hàng ẩm thực và giải trí cũng là những yếu tố chính của các lễ hội mùa hè Nhật Bản. Chúng tôi cũng có một bản hướng dẫn về các món ăn lễ hội điển hình và các món ăn mùa hè theo mùa ngon nhất Nhật Bản, nhưng nếu để nói đến một thứ mà nhất định bạn phải thử tại lễ hội mùa hè, thì đó là kakigori, hoặc đá bào với si-rô. Vào một ngày oi bức, thì đó là cách tuyệt vời để hạ nhiệt.
Cuối cùng, nếu bạn muốn thử trải nghiệm tại các gian hàng giải trí, thì dưới đây là những trò chơi thông thường được tìm thấy tại các lễ hội mùa hè Nhật Bản:
- Kingyo-sukui: bắt cá vàng chỉ với một chiếc muỗng giấy (đừng quên tìm một ngôi nhà cho chúng nếu như bạn chiến thắng)
- Super ball scooping: xúc các quả bóng nảy, cũng với một cái muỗng giấy
- Shateki: Bắn vào các mục tiêu (phần thưởng là những gì bạn bắn được)
- Wanage: ném vòng
- Yoyo-tsuri: mò những quả bóng chứa đầy nước với một chiếc “cần câu” là một xâu giấy.
Theo Tokyo Cheapo