Có một câu hỏi thường được đặt ra là tàu điện ở Nhật quy định như thế nào về tải trọng? Ví dụ như tuyến Yamanote, đoàn tàu 11 toa có tổng sức chứa là 1724 người ( bao gồm cả người đứng và ngồi). Trong giờ cao điểm, tỷ lệ lấp đầy lên tới 150%, tương đương với khoảng 2586 người.
Các rạp chiếu phim và nhà hát kịch thì sức chứa được quy định bởi Luật phòng cháy chữa cháy, nếu số lượng khán giả vượt quá mức cho phép sẽ bị vi phạm. Tuy nhiên, đối với đường sắt, lượng hành khách vượt quá sức chứa là điều đương nhiên. Vậy sức chứa của phương tiện đường sắt có gì khác và tại sao khi vượt quá thì không sao?
Theo Hiệp hội Đường sắt tư nhân Nhật Bản, sức chứa được xác định bởi diện tích sàn của phương tiện và quy tắc kết cấu đường sắt thông thường quy định ghế ngồi có chiều rộng trên 400 mm, chiều sâu trên 400 mm và chỗ đứng là 0,14 m2 mỗi người. Số ghế ngồi lớn hơn 1/3 tổng chỗ ngồi và chỗ đứng. Tuy nhiên, quy tắc hiện đã bị bãi bỏ và được tích hợp với một số quy tắc khác để trở thành “Thông tư ban hành quy chuẩn kỹ thuật về phương tiện giao thông đường sắt ” và những mô tả trên đã không được tìm thấy.
Tiêu chuẩn JIS E7103 (Quy tắc chung về thiết kế thân xe – phương tiện chở khách – phương tiện giao thông đường sắt) tuyên bố rằng sức chứa quy định dựa trên chiều rộng ghế của một người ngồi là 430 mm và diện tích sàn của một người đứng là 0,3 m2. Cả hai trường hợp trên , sức chứa đều được xác định bởi số lượng chỗ ngồi và diện tích sàn. Không có vấn đề gì về an toàn khi vượt quá sức chứa, nhưng nếu nhiều người cùng lên tàu thì chắc chắn tàu sẽ rất nặng.
Những năm gần đây trên khoang lái tàu có một màn hình hiển thị cho tài xế biết tình hình của phương tiện. Số lượng hành khách cũng được hiển thị trên đó. Khi chúng ta bước lên thang máy, tổng trọng lượng và sức chứa được hiển thị, ngay cả khi số người ít hơn sức chứa, nhưng nếu tổng trọng lượng vượt quá giá trị được quy định thì còi cảnh báo sẽ kêu lên.
Theo cách tương tự, số lượng hành khách cũng được tính toán dựa trên tải trọng được áp dụng. Tuy nhiên, có những người có trọng lượng khác nhau. Vậy làm thế nào để tính toán số lượng hành khách? Theo JR East, điều này được quy định trong JIS E7103 đã đề cập ở trên, “Sức chứa là chỉ cân nặng của hành khách khi họ lên tàu, và mỗi hành khách tương đương với 55 kg”.
Tải trọng tác dụng lên cabin được phát hiện và chia cho 55 sau đó hiện lên màn hình ở khoang lái. Trong trường hợp một người có cân nặng lớn hơn hoặc vào mùa đông khi nhiều người mặc quần áo nặng, thì số lượng hành khách có xu hướng được tính toán lớn hơn. Đối với các chuyến tàu tốc hành đường dài, khối lượng mỗi hành khách có thể tương đương 60 kg. Ngoài ra, số lượng hành khách ảnh hưởng đến việc tăng và giảm tốc của tàu, cần phải cẩn thận trong những giờ cao điểm và đường ray cũng nhanh mòn hơn trên các tuyến có nhiều hành khách.
Điều 65 của Thông tư quy định rằng các phương tiện không được có tác động đến đường ray lớn hơn so với cấu trúc của đường ray, và tất nhiên tiêu chuẩn này phải được đáp ứng. Theo đó, giả định trọng lượng trung bình mỗi hành khách từ 55 – 60kg được cho là phù hợp với quy định trên. Việc có nhiều người trên tàu vượt quá sức chứa là điều đương nhiên, nhưng tuyến đường sắt vẫn chạy mà không gặp sự cố gì. Nhưng, tất nhiên, có những điều kiện tiên quyết trong việc thiết kế, không chỉ chiều rộng của chỗ ngồi và diện tích đứng, mà còn giả định trọng lượng của mỗi hành khách.
Theo Toyokeizai, Yahoo News