Khi bộ phim “Along the Sea” ra rạp trên nước Nhật vào mùa xuân năm sau, đạo diễn Akio Fujimoto hy vọng hoàn cảnh của những người lao động Việt Nam được miêu tả trong phim sẽ cho thấy thực tế bị bóc lột mà họ đang đối mặt ở Nhật Bản.
“Along the Sea” (Những cô gái bên bờ biển) kể về ba phụ nữ trẻ Việt Nam sang Nhật Bản để làm thực tập sinh kỹ năng. Bộ ba đã quyết định bỏ trốn vì điều kiện việc làm khắc nghiệt và buộc phải đương đầu với những thách thức mới với tư cách là những người lưu trú bất hợp pháp tại một thị trấn nhỏ ven biển.
Phần lớn các thực tập sinh Việt Nam phải chịu chi phí từ 1 triệu yên trở lên cho các khoản phí bao gồm cả hoa hồng cho người môi giới trước khi họ đến Nhật Bản. Họ phải làm việc để trả nợ trước khi bắt đầu có tiền tiết kiệm. Jiho Yoshimizu, người đứng đầu nhóm hỗ trợ người lao động Việt Nam cho biết, các vấn đề của chương trình thực tập sinh rất khó giải quyết vì người Việt Nam tham gia có xu hướng không khiếu nại với chính quyền hoặc cố gắng tự khắc phục vấn đề của họ. Yoshimizu cho hay, một số công ty thực sự coi thực tập sinh chỉ là lao động giá rẻ, chứ không phải con người. Cô cũng đã xử lý các trường hợp liên quan đến mối quan hệ của họ, bao gồm cả việc có thai.
Ngoài ra, đạo diễn Fujimoto chia sẻ, cách đây vài năm trước đã có một thực tập sinh kỹ thuật liên hệ với ông để tìm kiếm sự giúp đỡ vì bị đối xử bất công. Mặc dù cuối cùng đã mất liên lạc với người đó nhưng trải nghiệm này đã ăn sâu vào trí nhớ của ông. Ông cũng đã nghe tin tức về các thực tập sinh không thể làm việc sau khi mang thai. Có những người không trở về nước và cuối cùng trở thành lưu trú bất hợp pháp. Fujimoto nói rằng ông cảm thấy đây là một “chủ đề gần gũi với trái tim”, vì vợ ông cũng là một người nước ngoài và họ đã có một đứa con với nhau.
“Along the Sea” được trình chiếu lần đầu tiên ở châu Á tại Liên hoan phim Quốc tế Tokyo lần thứ 33 vừa kết thúc vào đầu tháng 11. Bộ phim ra mắt thế giới vào tháng 9 tại Liên hoan phim San Sebastian ở Tây Ban Nha và gần đây nó đã được giới thiệu tại Liên hoan phim Quốc tế Cairo ở Ai Cập. Fujimoto nói rằng ông cảm thấy nỗi đau của các nhân vật trong phim đã gây chấn động ở Tây Ban Nha, một đất nước có cộng đồng nhập cư lớn. Được quay trong khoảng một tháng tại một thị trấn ven biển ở tỉnh Aomori, “Along the Sea” ghi lại khung cảnh tuyết rơi tối tăm, cô đơn nhưng tuyệt đẹp. Tuy nhiên, Fujimoto nói rằng ông không muốn vẽ một bức tranh hoàn toàn ảm đạm, xen kẽ bộ phim với những cảnh ấm lòng khi những người phụ nữ nghỉ ngơi sau những mệt nhọc hàng ngày của họ. Fujimoto cho biết:
“Bộ phim không chỉ phục vụ cho người Việt Nam. Bộ phim này còn dành cho người Nhật, cũng như người Thái, Indonesia, Nepal và các quốc gia khác”. Chương trình thực tập sinh kỹ năng bắt đầu từ năm 1993 nhằm thúc đẩy hợp tác quốc tế bằng cách chuyển giao các kỹ năng và kiến thức trong các ngành công nghiệp của Nhật Bản cho các nước đang phát triển. Nó cho phép sinh viên thực tập làm việc đến năm năm trong các lĩnh vực được chỉ định. Các nhà phê bình cho rằng thời gian làm việc dài, lương thấp và không được phép chuyển việc là nguyên nhân khiến hàng nghìn thực tập sinh quyết định bỏ việc và biến mất trong cộng đồng. Theo Cơ quan xuất nhập cảnh Nhật Bản, tính đến cuối năm ngoái, số lượng thực tập sinh kỹ năng, chủ yếu đến từ các quốc gia châu Á khác đã đạt 410.000 người, trong đó người Việt Nam chiếm đông nhất.
Tham khảo
https://english.kyodonews.net/news/2020/12/7792eb666394-feature-film-spotlights-vietnamese-temporary-workers-plight-in-japan.html
https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/vi/radio/listener/202010110600/
https://2020.tiff-jp.net/en/lineup/film/3304WFC15