Chỉ số giá tiêu dùng CPI là chỉ tiêu phản ánh xu hướng và mức độ biến động giá cả chung theo thời gian của các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng hàng ngày của người dân một quốc gia. CPI được tính bằng cách so sánh giá của một giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tiêu chuẩn trong một thời kỳ nhất định với giá của cùng một giỏ hàng hóa và dịch vụ trong một thời kỳ cơ sở.
CPI biến động theo thời gian do nhiều yếu tố, bao gồm:
- Giá cả nguyên liệu thô: Giá cả nguyên liệu thô, chẳng hạn như dầu và khí đốt, có thể ảnh hưởng đến giá cả của hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.
- Chi phí lao động: Chi phí lao động tăng có thể dẫn đến tăng giá cả hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.
- Tỷ giá hối đoái: Sự biến động của tỷ giá hối đoái có thể ảnh hưởng đến giá cả của hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu.
Đơn cử như Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của nước Mỹ trong thời gian qua đã tăng lên đáng kể. Theo số liệu của Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS), CPI tháng 6 năm 2023 của Mỹ tăng 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng cao nhất kể từ tháng 11 năm 1981. Nguyên nhân chính của sự gia tăng này là do giá năng lượng và thực phẩm tăng cao.
Lần gần đây nhất Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ được Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố ngày 12/10/2023 , trong tháng 9 tăng 3,7% so với cùng kỳ, do giá thuê nhà và xăng leo thang.
Qua những thông tin này, chúng ta có thể rút ra một số điều sau:
- Lạm phát ở Mỹ đang ở mức cao: Sự gia tăng CPI cho thấy lạm phát ở Mỹ đang ở mức cao, điều này có thể ảnh hưởng đến mức sống của người dân và gây áp lực lên nền kinh tế.
- Nguyên nhân chính của lạm phát là do giá năng lượng và thực phẩm tăng cao: Giá năng lượng và thực phẩm là hai yếu tố chính góp phần vào sự gia tăng CPI. Giá năng lượng tăng cao do nhu cầu tăng và nguồn cung hạn chế, trong khi giá thực phẩm tăng cao do tác động của cuộc xung đột ở Ukraine.
Để giải quyết tình trạng lạm phát, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ. Fed bắt đầu nâng lãi suất vào tháng 3/2022, khoảng 1 năm sau khi lạm phát ở Mỹ bắt đầu leo thang chóng mặt. Mùa hè năm ngoái, lạm phát ở nước này vượt 9%, cao nhất 41 năm. Tính đến ngày 15 tháng 10 năm 2023, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất mười một lần. Sau 11 lần nâng, lãi suất Fed hiện đang ở mức cao nhất kể từ năm 2007 nhưng lạm phát vẫn đang cao gấp khoảng 2 lần so với mục tiêu 2% của Fed.