Những năm 80 của thế kỷ XX, kinh tế Nhật Bản đạt được những thành tựu làm cả thế giới kinh ngạc. Cùng với việc nghiên cứu phát triển kinh tế và chính trị, giáo dục trở thành điểm nóng không thể bỏ qua.
Phương pháp của Hirakv có ảnh hưởng sâu rộng đến giáo dục trẻ ở Nhật Bản
Rất nhiều nhà nghiên cứu nước ngoài thừa nhận thành công của kinh tế Nhật Bản trước hết là kết quả của trình độ nâng cao giáo dục và con số cao về tỷ lệ người biết chữ.
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, ở khắp nơi trên đất nước Nhật Bản, người ta đua nhau bàn tới một vấn đề – đó là “đầu tư giáo dục”. Người ta cho rằng không nên nói “giáo dục” là một khoản “tiêu dùng”, ý nghĩa chính của giáo dục phải là một “sự đầu tư”. Tư tưởng này đã ảnh hưởng sâu sắc tới nhiều chính sách và quan niệm của các bậc phụ huynh về giáo dục trong một thời gian khá dài. Trong xu thế này, Nhật Bản đã xuất hiện hàng loạt những nhà cải cách giáo dục, trong đó có Hirakv.
Là một nhà giáo dục kiệt xuất của Nhật Bản, Giáo sư Hirakv có những cống hiến vô cùng to lớn về lý luận tâm lý và phát triển trí não trẻ nhỏ. Các kiến giải của Hirakv bắt đầu từ quan sát thực tiễn, đề cập đến nhiều vấn đề buộc người ta phải nghĩ lại.
Hirakv từng làm Hiệu trưởng phân viện Tiểu học trực thuộc một trường đại học. Vì vậy, ông có nhiều cơ hội tiếp xúc và quan sát thế giới của học sinh tiểu học. Ông cũng dày công nghiên cứu vấn đề môi trường gia đình, môi trường xã hội, những ảnh hưởng từ xã hội hiện đại tác động tới học sinh tiểu học. Chính trong thời gian làm Hiệu trưởng này, ông đã lật lại nhiều vấn đề thiết yếu của giáo dục, chẳng hạn bản chất của giáo dục là gì? Gia đình là mấu chốt thành công của trẻ hay chỉ có tác dụng kích thích, bổ sung?…
Về vấn đề phương pháp, Hirakv cho rằng cách tốt nhất là bố mẹ phải trở thành “những nhà thực tiễn”. Bố mẹ không chỉ cần hiểu và nắm bắt từng đặc điểm tính cách của con mà còn phải luôn tìm kiếm từ thực tiễn những cách dạy dỗ con cái thích hợp.
Dạy dỗ và bồi dưỡng con cái luôn xuất phát từ sự yêu thương của tấm lòng người làm cha, làm mẹ. Tuy nhiên, để việc giáo dục đạt được thành công, bố mẹ còn phải hết sức chú ý tới vấn đề thực tiễn trong giáo dục, tức là những hành động giáo dục thực tiễn, vấn đề nghệ thuật và kỹ năng giáo dục đối với con trẻ.
Trong một thời gian, Giáo sư Hirakv từng làm khách mời hằng tuần cho chuyên mục “Vấn đề giáo dục con cái” trên đài truyền hình. Trong chương trình, ông đã có nhiều cuộc trao đổi thú vị và bổ ích với các bậc phụ huynh cũng như các em nhỏ. Thông qua đó, ông đã có thêm nhiều hiểu biết đối với thực trạng mối quan hệ bố mẹ – con cái. Ông đã có dịp tiếp xúc với không ít trường hợp trẻ em bị cô lập ngày trong môi trường giáo dục gia đình hoặc tình trạng các ông bố bà mẹ kém nhận thức “tự bóp nghẹt tài năng” của chính con em mình. Trong các buổi xuất hiện trên chương trình truyền hình này, Giáo sư Hirakv thường chuẩn bị nhiều tài liệu giáo dục, các tài liệu này về sau được tập hợp trong những cuốn sách viết về giáo dục trẻ em rất thành công của ông.
Hirakv là một tác giả lớn của Nhật Bản. Các sách của ông luôn biểu hiện một thứ ngôn ngữ trong sáng, giản dị, được nhiều độc giả yêu mến. Các cuốn sách giáo dục học của ông bao quát từ giai đoạn thai nhi cho đến giáo dục tiểu học, từ giáo dục tâm lý đến các hành động giáo dục cụ thể, xứng đáng được coi là “bách khoa thư về giáo dục trẻ em”.
Trong các sách của ông, đáng chú ý nhất và cũng được bản thân Hirakv nhấn mạnh là vấn đề giáo dục thai nhi. Ông khẳng định thai nhi và cơ thể người mẹ luôn có sự liên hệ mật thiết. Thói quen sinh hoạt, ăn uống, tình trạng sức khoẻ, tâm lý của người mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển mọi mặt của thai nhi. Mọi động thái của thai nhi đều là những tín hiệu thai nhi liên hệ với mẹ và các bà mẹ trong thời kỳ mang thai đều không thể không nhận biết điều này.
Giáo sư Hirakv cho rằng “di truyền” có ảnh hưởng rất lớn nhưng không quyết định tất cả. Môi trường giáo dục cùng những ảnh hưởng của giáo dục đến trẻ em còn có ý nghĩa lớn hơn. Được thừa hưởng những phẩm chất tuyệt vời do di truyền nhưng vẫn rất cần đến các biện pháp giáo dục kịp thời và hiệu quả, chỉ với điều kiện này, trẻ em mới đạt được sự phát triển lành mạnh và toàn diện.
Người mẹ chính là “người thầy giáo dạy vỡ lòng” và “người hướng đạo” cho con trẻ. Người mẹ không chỉ cần hoàn thành trách nhiệm “sinh thành” mà công việc “dạy dỗ” cũng thuộc về người mẹ trước tiên.
Điểm nổi bật của phương pháp giáo dục Hirakv chính là thực tiễn và quần chúng. Đây cũng là lý do khiến cho nhiều ông bố bà mẹ và những người làm công tác giáo dục rất hưởng ứng và ủng hộ phương pháp giáo dục của Hirakv. Thậm chí, người ta còn có thể thấy phương pháp giáo dục của ông đã có sức lan toả đối với cả một thế hệ cha mẹ ở Nhật Bản.
Nguồn sách Phương pháp giáo dục con thực tiễn của Hirakv