Trên thế giới có hai tạp chí lớn về khoa học: tạp chí Science của Mỹ và tạp chí Nature của Anh. Đồng thời với việc đăng những nghiên cứu khoa học thuộc nhiều lĩnh vực, hai tạp chí này còn đưa tin tức về khoa học trên khắp thế giới. Và hai ông lớn này đã đưa tin về giạn lận nghiên cứu của một nhà khoa học Nhật Bản. Đây là vụ bê bối tồi tệ nhất từ trước đến nay. Nếu các bạn cho rằng đó là vụ tế bào STAP thì các bạn nhầm rồi. So với vụ tế bào STAP thì vụ này lớn hơn nhiều, đó là vụ bê bối của cố giáo sư S thuộc Trường đại học Hirosaki.
Tại sao đây lại là vụ bê bối tồi tệ nhất từ trước đến nay
Bởi vì ảnh hướng của nó quá lớn nên đây được xem là vụ bê bối tồi tệ nhất lịch sử. Các bài báo nghiên cứu của ông S được trích dẫn trong hướng dẫn điều trị, là cơ sở để điều trị bệnh loãng xương cho bệnh nhân.
Ảnh: Một phần danh sách trích dẫn của một hướng dẫn trị liệu. Các bài báo của ông S được đánh dấu đỏ.
Ảnh trên là một phần trong danh sách trích dẫn của một hướng dẫn trị liệu. Các bài báo của ông S được trích dẫn khá nhiều. Các vấn đề về gian lận nghiên cứu hoặc chưa đến mức gian lận đã được phát hiện trong các nghiên cứu này. Cụ thể, số liệu được làm giả vì bệnh nhân là đối tượng nghiên cứu không tồn tại, hoặc tác giả của bài báo không phù hợp v.v… Vì các vấn đề này mà các bài báo của ông S đã bị thu hồi, con số lên đến hơn 60 bài. Và ông S đứng thứ 3 trong bảng xếp hạng thế giới về số bài báo bị thu hồi. Thêm nữa, đứng số một thế giới trong bảng xếp hạng này là một bác sĩ gây mê của Nhật, đứng thứ 5 là một bác sĩ đồng nghiệp của ông S, đứng thứ 6 là một bác sĩ gây mê khác, đồng nghiệp của bác sĩ gây mê đứng thứ nhất. Như vậy trong 6 vị trí đầu tiên, bác sĩ Nhật chiếm đến 3 vị trí, trong 15 vị trí đầu tiên có 6 người Nhật. Nước Nhật đang trở thành nỗi hổ thẹn với thế giới.
Ảnh: Bảng xếp hạng cá nhân có số bài báo bị thu hồi. Chữ màu đỏ là người Nhật.
Tất nhiên cần phải sửa lại các hướng dẫn trị liệu do các bài báo bị thu hồi. Nếu xảy ra sai sót trong quá trình điều trị, ảnh hưởng sẽ rất lớn.
Thiếu sót của các trường Đại học Nhật
Tuy nhiên, tạp chí Nature không phải chỉ trích các nhà nghiên cứu Nhật Bản, điều mà Nature chỉ ra, đó là vấn đề trong việc kiểm tra gian lận nghiên cứu của các trường Đại học Nhật Bản.
Bài báo trên tạp chí Nature đăng các điều tra của Andrew Grey, người đã chỉ ra các vấn đề trong nghiên cứu của ông S nhiều năm nay. Ông Grey đã tìm hiểu xem các Đại học Kurume, Hirosaki, Keio, và bệnh viên Winthrop thuộc Đại học New York, nơi trực thuộc của các đồng tác giả của ông S, đã điều tra việc gian lận nghiên cứu của ông S như thế nào. Kết quả điều tra của các trường được ghi là “không rõ ràng, không đầy đủ”. Ngoài việc không có thông tin cụ thể ai điều tra về bài báo nghiên cứu nào, các trường còn quá tập trung vào việc xem xét nghiên cứu có gian lận hay không. Việc quan trọng xem nghiên cứu đó có đúng đắn hay không, nghiên cứu có cần phải thu hồi hay sửa lại hay không thì lại làm qua loa.
Trong bài báo của Nature, chuyên gia về tính trung thực của nghiên cứu, ông CK Gunsalus chỉ ra rằng các cơ quan của Nhật nên xem lại quy trình điều tra tính đúng đắn của nghiên cứu. Các cơ quan nghiên cứu của Nhật Bản cần phải mời thêm Hội đồng thẩm định từ bên ngoài và kiểm tra các mục theo danh sách mà ông Gunsalus đã đưa ra.
Việc kiểm tra gian lận của các cơ quan nghiên cứu Nhật Bản đang rất có vấn đề. Nếu không được công nhận tính đúng đắn, báo cáo sẽ không được công bố và nhà nghiên cứu phải bị xử lý. Nhưng vấn đề không phải chỉ ở các trường Đại học hay Viện nghiên cứu. Theo ông Matsuzawa Takaaki, Nhật Bản chưa có bên thứ ba kiểm định tính đúng đắn của nghiên cứu, tất cả đều phó mặc cho các cơ quan nghiên cứu.
Theo Bộ giáo dục, việc phó mặc cho các cơ quan nghiên cứu mà không có cơ quan kiểm định độc lập, đó là do tôn trọng “tự do học thuật”, nhưng như vậy có đủ hay không?
Nguồn: Bài báo của Enoki Eisuke trên Yahoo! Japan