“Bách quỷ dạ hành” (Hyakki-yagyo/ Hyakki-yakou – 百鬼夜行) là một truyền thuyết nổi tiếng thường xuất hiện trong các câu chuyện kể từ thời Heian đến thời Muromachi. Bách quỷ dạ hành có thể xem là một hoạt động của các loài yêu quái, chúng tụ họp lại thành đoàn và đi khắp các khu phố, ngõ ngách vào ban đêm.
Trong một số phiên bản, Nurarihyon (thường được miêu tả là một ông lão mặc chiếc áo dành cho các tăng lữ, trọc đầu và phần đầu phía sau to quá khổ) là người dẫn đầu cuộc diễu hành. Tuy nhiên, trong nhiều phiên bản khác, có khi cuộc diễu hành sẽ do Nozuchi (yokai hình rắn với lớp lông dày bao quanh) hoặc Otoroshi (yokai lông lá và có móng vuốt sắc nhọn) dẫn đầu.
Bách quỷ dạ hành thường diễn ra vào giờ Sửu ba khắc* (khoảng 2 giờ – 2 giờ 30 phút sáng), vì theo văn hóa Nhật Bản thì đây là lúc mà cánh cửa giữa các thế giới được mở ra và những loài yêu ma quỷ quái có thể đi lên dương thế. Đương nhiên, không phải đêm nào chúng cũng xuất hiện.
Trong quyển sách thiếu nhi “Kuchizusami” được viết vào thời Heian và quyển “Shugaisho” được viết vào thời Trung thế có ghi lại ngày mà xuất hiện hiện tượng Bách quỷ dạ hành, cụ thể là:
Tháng 1 – Tháng 2: ngày Tý
Tháng 3 – Tháng 4: ngày Ngọ
Tháng 5 – Tháng 6: ngày Tị
Tháng 7 – Tháng 8: ngày Tuất
Tháng 9 – Tháng 10: ngày Mùi
Tháng 11 – Tháng 12: ngày Thìn
Vào những ngày này, người ta thường tránh ra đường vào ban đêm. Khi hiện tượng Bách quỷ dạ hành diễn ra, nhiều người khuyên là hãy tụng kinh và chờ cho đến khi trời sáng để lũ yêu quái biến mất. Nhiều người truyền miệng nhau rằng nếu người nào nhìn thấy cảnh tượng “Bách quỷ dạ hành” thì sẽ phải chết hoặc gặp tai họa. Tuy nhiên, một Âm Dương Sư có thể bảo vệ bạn khỏi cuộc diễu hành. Vì vậy, một trong các nhiệm vụ của các Âm Dương Sư thời Heian là tiên đoán xem Hyakki Yagyō tiếp theo sẽ diễn ra ở đâu, nhằm cảnh báo mọi người và sơ tán khu vực đó. Đồng thời, người dân thời đó cũng truyền tai nhau một câu thần chú để có thể sống sót khi lỡ nhìn thấy Bách quỷ dạ hành:
KA-TA-SHI-HA-YA, E-KA-SE-NI-KU-RI-NI, TA-ME-RU-SA-KE, TE-E-HI, A-SHI-E-HI, WA- RE-SHI-KO-NI-KE-RI
(カ タ シ ハ ヤ, エ カ セ ニ ク リ ニ, タ メ ル サ ケ, テ エ ヒ, ア シ エ ヒ, ワ レ シ コ ニ ケ リ).
Người ta nói câu thần chú này sẽ giúp bạn giả vờ như mình đang là một người say xỉn, không tỉnh táo nên nói năng không được lưu loát và rõ ràng.
Truyền thuyết Kyoto:
Có rất nhiều truyền thuyết về yokai diễu hành qua các đường phố trong lịch sử. Tuy nhiên, Biên niên sử Tsukumogami của thời đại Heian (794 – 1185) đã mô tả về một cuộc Bách quỷ dạ hành đã thực sự xảy ra tại Kyoto – thành phố thủ đô, một trung tâm văn hóa và nghệ thuật của Nhật Bản vào thời điểm đó.
Theo Biên niên sử Tsukumogami, trong thời kỳ Koho (964 – 968), đã có một thay đổi lớn trong thành phố, nhiều người đã vứt bỏ những đồ vật cũ mà họ không muốn nữa. Các vật dụng gia đình cũ như ô, đàn, giày,… bị vứt bỏ và biến thành tsukumogami. Những đồ vật vốn trung thành phục vụ chủ nhân trong nhiều năm đã tức giận và cùng nhau tụ tập diễu hành từ đông sang tây dọc theo con phố ở phía bắc của Kyoto, mà ngày nay được gọi là “Phố Ichijo Yokai”. Trong cuộc diễu hành của mình, các tsukumogami đã tàn phá khắp các đường phố để trả thù những người chủ đã ném chúng đi.
Bách quỷ dạ hành trong văn hóa đại chúng:
Bên thành việc trở thành đề tài trong nhiều tác phẩm nghệ thuật và văn học như Hyakki Yagyō Zu, Hyakki Yagyō Emaki hay câu chuyện về một nhà sư chạm trán cả trăm yokai trong Uji Feng Monogatari,… Bách quỷ dạ hành cũng là một nguồn cảm hứng sáng tạo trong văn hóa đại chúng. Nó đã xuất hiện trong nhiều anime và manga như Nurarihyon No Mago, XXXHolic, Yokai Watch,…
Bên cạnh đó, Bách quỷ dạ hành còn là chủ đề của một lễ hội hàng năm tại Kyoto. Cứ vào ngày thứ bảy thứ ba của tháng 10, bạn có thể nhìn thấy một cuộc diễu hành của hàng trăm nhân vật trong hình dáng kỳ lạ tại Ichijo Dori. Những nhân vật đeo mặt nạ đi trên đường trong nền nhạc truyền thống, tái hiện lại khung cảnh Bách quỷ dạ hành năm xưa.
Đó là một lễ hội đường phố đáng sợ nhưng rất thú vị, nếu bạn có cơ hội đến thăm Kyoto vào dịp này, hãy đến khiêu vũ với yokai qua các con đường của thành phố, trong phút chốc, bạn sẽ cảm thấy như mình đang hòa vào một thế giới linh hồn khó tưởng tượng.
Tham khảo:
Serie chuyện ma Nhật Bản
https://www.yokaistreet.com/yokai-parade/
https://soranews24.com/2019/10/24/hyakki-yagyo-night-parade-of-100-demons-scares-tourists-in-kyoto%E3%80%90videos%E3%80%91/
https://mothership.sg/2019/10/japan-hyakki-yagyo/